Met dit rapport van APPM heeft de werkgroep een belangrijke fase afgerond. Met duidelijke adviezen voor vervolgstappen is zo de basis gelegd voor de volgende fase waarin opschaling van slim laden centraal staat.
Eerder werden al twee andere rapporten opgesteld vanuit de werkgroep Smart Charging. Zo liet de werkgroep alle Nederlandse pilots en proefprojecten op het gebied van Slim laden in kaart brengen. Ook werden de Smart Charging Requirements opgesteld. De requirements maken duidelijk aan welke eisen laadinfrastructuur moet voldoen om Smart Charging ready te zijn. Bekijk ook de requirements. Daar is nu dus een derde onderzoek bij gekomen waarin de organisatie van slim laden verkend wordt.
Verkenning organisatie slim laden
Met slim laden, oftewel Smart Charging, kan het laden van elektrische auto's zo gestuurd worden dat we het aanbod van hernieuwbare energie, het bestaande stroomnet en schommelingen in elektriciteitsprijzen optimaal benutten. Om dat grootschalig en succesvol toe te passen is het niet alleen nodig dat het technisch werkt maar moeten ook afspraken gemaakt worden over hoe we dat organiseren en wie welke rol speelt. Wie geeft bijvoorbeeld het signaal om even minder snel of juist sneller te gaan laden? En wat als verschillende partijen verschillende wensen hebben? En hoe zit het met de betaling voor de geleverde flexibiliteit?
Allemaal zaken waar vanuit de werkgroep in een aantal sessies uitgebreid over gepraat is met de werkgroepleden en andere stakeholders zoals consumentenorganisaties, chargepoint operators, energieleveranciers, leveraars van flexdiensten, netbeheerders en lokale overheden. Resultaat is een rapport dat een goed overzicht geeft van de huidige organisatie van slim laden en de knelpunten die daarbij nog opgelost moeten worden. Zo ontbreekt in de huidige fase van marktontwikkeling een prikkel om slim laden structureel en op grote schaal toe te passen. Bovendien ervaren marktpartijen onzekerheid en onduidelijkheid over hoe zaken zich in de toekomst gaan ontwikkelen. Welke regels gaan er komen, worden de tarieven van netbeheerders anders (flexibel) ingericht, hoe zit het met belastingen en de markt voor duurzame opwek? De boodschap die zij meegeven is dat het vooral van belang is dat er duidelijkheid komt, zodat zij zich daarop kunnen instellen.
Uitvoeren, opschalen en verder verkennen
Op een viertal thema’s zijn verdere stappen nodig voor het opschalen van slim laden.
1. Voor gebruikers is het van belang om te zorgen dat er een eenduidig aanbod komt voor de wijze waarop slim geladen kan worden. Nu verschilt de manier waarop je slim kan gaan laden nog sterk per locatie. Slim laden dient voor de gebruiker net zo eenvoudig te zijn als het starten en stoppen van de laadsessie met één laadpas die je overal kan gebruiken. De NAL-werkgroep beveelt aan om op korte termijn op nationale schaal te gaan werken aan een basisaanbod van slim laden voor gebruikers, en die ook op nationale schaal te gaan testen in de praktijk.
2. Zorgen dat we laden binnen de grenzen van het energiesysteem. Hiervoor zijn gerichte prikkels nodig die het aantrekkelijk maken om te laden als veel duurzame energie beschikbaar is, en op moment dat het rustig is op het elektriciteitsnetwerk. Deze prikkels zijn niet alleen nodig voor de betrokken partijen, maar juist ook voor de eindgebruikers zodat zij daarop hun gedrag kunnen aanpassen. De NAL-werkgroep beveelt aan om hiermee praktijkervaring op te gaan doen op nationale schaal.
3. De opkomst van slim laden zorgt voor veel onzekerheden bij betrokken marktpartijen over de business case van publieke laadinfrastructuur: zij weten nog onvoldoende welke waarde slim laden heeft en in hoeverre slim laden van invloed is op de huidige business case van publieke laadinfrastructuur. Hierop is meer inzicht nodig, zodat gerichte afspraken gemaakt kunnen worden over hoe op een toekomstbestendige manier slim laden geïmplementeerd kan worden zonder de investeringen in publieke laadinfrastructuur te belemmeren.
4. Duidelijkheid over Third Party Access op publieke laadpunten ontbreekt nog. Vanuit de verkenning volgt dat samen met de betrokken partijen verdere verdieping nodig is op wie op welk moment een aanbod voor slim laden kan en mag doen. Vanuit andere markten, zoals de de telecommarkt zijn hier al ervaringen mee waarvan gebruik gemaakt kan worden.
Deze thema’s worden breed onderschreven door de markt. Voor de thema’s ‘gebruiker’ en ‘energiesysteem’ is er brede overeenstemming over de gewenste oplossingsrichtingen en kan de stap naar opschaling worden gezet. Over de ‘business case laadinfrastructuur’ en ‘Third Party Access’ op publieke laadpunten wordt door betrokken partijen echter nog verschillend gedacht over de gewenste oplossingsrichtingen. Hier is nog verdere inhoudelijke verkenning en dialoog over nodig.