Deze monitoring biedt een overzicht over de voortgang van het programma Slim Laden voor Iedereen.

Om het programma goed te monitoren is ervoor gekozen om de volgende 4 onderdelen te monitoren:

1. Beschikbaarheid van Slim Laden
2. Bereidheid van EV-rijders tot Slim Laden
3. Aantrekkelijk slim laden aanbod
4. Impact op het elektriciteitsnet

Deze monitoring wordt elk kwartaal geüpdatet met de laatste informatie. Meer informatie over het programma is te vinden in onze bibliotheek en het bijbehorende actieplan. De definities en het waarom deze datapunten zijn opgenomen in de monitoring vindt u hier.

Beschikbaarheid van Slim Laden

Iets meer dan de helft (52%) van de laadsessies die jaarlijks in Nederland plaatsvinden gebeuren op private locaties (bijvoorbeeld bij woningen). Op publieke locaties vinden 25% van de laadsessie plaats en op semi-publieke locaties is dit 23%. 

De ambitie van het actieplan Slim Laden voor Iedereen is dat in 2025 meer dan 60% van de laadsessies slim zijn. Het gaat hierbij om een laadsessie waarbij het elektrisch voertuig vier uur of langer is aangesloten op de laadpaal en dit kan op zowel publieke, semipublieke als private locaties zijn.

Onderstaande grafiek geeft aan de linkerzijde weer hoeveel procent van de laadsessies op de desbetreffende locatie in aanmerking komen voor slim laden. Met in aanmerking komen wordt bedoeld dat de laadsessie meer dan 4 uur duurt.

De rechterzijde van onderstaande grafiek geeft weer hoeveel procent van de in aanmerking komende laadsessies ook daadwerkelijk gebeuren via slim laden. Hieruit blijkt dat 38% van de laadsessies (waarbij er meer dan 4 uur geladen wordt) op private locaties al gebeuren via slim laden. Op publiek terrein is dit percentage bijna 4% en op semi-publieke locaties 10%.

Door rekening te houden met waar de laadsessies voornamelijk plaatsvinden kan er geconcludeerd worden dat 23% van alle laadsessies slim is.

Beschikbaarheid: Laadpalen technisch gereed voor slim laden

Onderstaande grafiek geeft weer welk percentage van het aantal laadpalen technisch geschikt is voor slim laden en bij welk percentage van de laadpalen het ook daadwerkelijk wordt toegepast. Om te bepalen of laadpalen in het (semi-)publieke domein technisch gezien slim laden ondersteunen wordt er gekeken of deze “smart charging ready” zijn volgens de Smart Charging Requirements (SCR). In het private domein wordt aan EV-rijders gevraagd of hun private laadpaal smart charging ready is, dit is niet direct gelieerd aan de SCR. De slim laden functionaliteiten bij laadpalen worden in de volgende figuur nader bepaald.

Alle publieke laadpalen zijn Smart Charging Ready omdat dit sinds jaren wordt opgenomen in de aanbestedingen van provincies en gemeentes. Op dit moment vindt slim laden echter nog maar ongeveer 4% plaats bij het aantal publieke laadpalen. In zowel het private en semi-publieke domein zijn ongeveer 50% van de laadpalen Smart Charging Ready. Bij het aantal laadpalen in het private domein (38%) wordt het meest slim laden toegepast. In het semi-publieke domein is dit nog maar 10%.

Beschikbaarheid: Mogelijkheden thuisladers

Om de beschikbaarheid van slim laden in het private domein (specifiek thuisladers) verder te duiden is onderstaande visualisatie opgenomen. Deze grafiek toont de functionaliteiten van thuislader die respondenten van het Nationaal Laadonderzoek hebben aangegeven.

Hieruit blijkt dat veel thuisladers functionaliteiten hebben zoals local load balancing (een techniek die zorgt dat er langzamer geladen wordt als elders in huis meer stroom wordt gevraagd), aansturing van de laadpaal via een internetverbinding of een slim energiemanagementsysteem.

Beschikbaarheid: Dynamische Energiecontracten

Een van de vormen van slim laden thuis is het laden op de meest gunstige uurtarieven van je energiecontract. Met de komst van dynamische energiecontracten zijn er steeds meer partijen die deze vorm van slim laden aanbieden. Hieronder wordt in het figuur de aantallen en het percentage van dynamische energiecontracten weergegeven in Nederland.

Inmiddels hebben meer dan 250.000 huishoudens (met of zonder EV of) een dynamisch energiecontract. Dit is 3,5% van alle elektriciteitscontracten die huishoudens hebben afgesloten.

Bereidheid tot slim laden

In dit deel volgen we de factoren die de bereidheid van de elektrische rijder beïnvloeden om wel of niet slim te laden.

Bereidheid: Huidige stand van zaken thuisladen op energietarieven

Onderstaande grafiek geeft weer welk percentage van de EV-rijders thuis al wisselende tarieven gebruikt bij het opladen van de elektrische auto, door middel van dynamische tarieven of het laden op dag- en nachttarief. Hieruit blijkt dat 36% van de EV-rijders al aangeeft thuis slim te laden op basis van dag- en nachttarieven. Tevens geeft 13% aan dat ze laden op basis van dynamische stroomtarieven.

Bereidheid: Wens op om dynamische tarieven te laden

Onderstaand figuur geeft de ontwikkeling weer van de wens van de EV-rijder om op dynamische tarieven te gaan laden. Hieruit blijkt dat 47% van de EV-rijders graag of heel graag gebruik willen maken van dynamische stroomtarieven bij publieke laadpalen. Daarnaast geeft 79% aan bij private laadpalen het (heel) gewenst te vinden om gebruik te maken van dynamische stroomtarieven.

Bereidheid: Veel voorkomende barrières

Onderstaand figuur geeft weer wat de meest gevoelde barrières onder EV-rijders zijn, die voorkomen dat men wilt slim laden.

Bereidheid: Gebruikersinput mogelijkheden

In deze monitoring wordt ook gekeken bij welk percentage van de publieke laadpunten het mogelijk is om als gebruiker input over slim laden aan te geven bij de laadsessie. Dit zijn zowel de mogelijkheid om aan te geven dat je niet mee wilt doen (opt-out) als de mogelijkheid om specifieke gegevens over de benodigde energie achter te laten.

Momenteel zijn deze percentages nog zeer laag, dit komt voornamelijk door het feit dat de uitrol van bijv. netbewust laden bij publieke laadpalen nog gering is.

Aantrekkelijk aanbod 

Om slim laden het nieuwe normaal te laten zijn moet het natuurlijk ook aantrekkelijk genoeg zijn. Daarom wordt ook het aanbod van slim laden gemonitord. Onderstaande cijfers geven enkele voorbeelden weer wat het financiële besparingspotentieel is van slim laden.

Impact: Potentieel om laadsessie in tijd te verschuiven

Onderstaande grafiek geeft over de tijd weer welk aandeel van de tijd van de laadsessie wordt gebruikt om op te laden en hoe lang ze verbonden staan aan de laadpaal. Data zijn van publieke laadpalen. Het verschil tussen de twee geeft het potentieel aan waarin er verschoven kan worden met de laadsessie naar een gunstigere tijd om op te laden. Hierdoor hoeft er niet op piekmomenten in het elektriciteitsnet te worden opgeladen of kan er bijvoorbeeld optimaal gebruik gemaakt worden van beschikbare duurzame energie.

Impact: Piekvermogen

Momenteel wordt er nader onderzoek gedaan naar de impact op het piekvermogen op het elektriciteitsnet. Zodra dit onderzoek is afgerond zullen er in deze monitor meer figuren worden opgenomen over de impact op het elektriciteitsnet.